مشاهده متن مصاحبه در «خبرگزاری ایکنا»
یه گزارش ایکنا، آیین اختتاحیه نمایشگاه نقاشی «سوگ آفتاب» با حضور سیدمسعود شجاعی طباطبایی، مدیر مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری و جمعی از هنرمندان در نگارخانه ابوالفضل عالی امروز ۱۱ خردادماه برگزار شد.
عبدالحمید قدیریان، نقاش در این مراسم اظهار کرد: امروز نه تنها به شخصیت‌ها در هنر بی‌تفاوت هستیم، بلکه نسبت به دین نیز این بی‌تفاوتی وجود دارد. این کم‌کاری در حالی است که انقلاب ما پشتوانه فرهنگی دارد و ما باید بیشترین تأثیرات را در حوزه هنر شاهد باشیم، اما متأسفانه از این حوزه به درستی بهره نبردیم.
وی افزود: عدم بهره بردن از موضوعات دینی در هنر سبب شده ما سطحی‌ترین شکل را از هنر دینی در آثارمان داشته باشیم. منظور اینکه تنها رفتارها و مناسک به عنوان هنر دینی شناخته می‌شود. در صورتی که ابعاد دین به اندازه‌ای عمیق است که در چند نگاه خاص نمی‌توان آن را خلاصه کرد.
قدیریان تأکید کرد: در نمایشگاه «سوگ آفتاب» همانند آثاری که در عرصه هنرهای دینی می‌بینیم، نوعی مستقیم‌گویی مدنظر قرار گرفته است. چرا که تنها رویه ظاهری از امام(ره) را در آثار می‌بینیم. امام(ره) شخصیتی بود که با طی کردن سیر و سلوک توانست نور خدا را جذب کند. این اتفاق درس عمیقی برای انسان شدن است، اما آیا چنین ظرفیتی را در کارهای امروز شاهد هستیم؟
این هنرمند افزود: کسانی که در ۴ دهه گذشته مسئول کارهای فرهنگی بودند، عموماً زیرمجموعه سیاستمداران تعریف شده‌اند، برای همین در آثار هنری معمولاً وقتی قرار است تصویرگری از امام(ره) صورت گیرد، تنها به بُعد انسانی توجه می‌شود، در صورتی که ابعاد عرفانی و اخلاقی امام همچنان ناشناخته باقی مانده است.
قدیریان با بیان اینکه کم‌کاری ما باعث شده فرصت برای خودنمایی عده‌ای فراهم شود، تصریح کرد: اگر توانسته بودیم ابعاد عرفانی شخصیت امام(ره) را تا حدودی در کارهای هنری نشان دهیم، امروز عده‌ای به خود اجازه عرض اندام نمی‌دادند. چرا که الگوسازی درست از امام(ره) می‌توانست برای همه آدم‌ها محکی مناسب برای انسان‌شناسی باشد.
وی در پایان توصیه کرد: نگاه رایج در تصویرسازی از امام(ره) شکل سیاسی آن است؛حال آنکه امام راحل توانست انقلابی مردمی را رهبری کند و شخصیت چند بُعدی و وسیعی دارد که می‌توان به زبان هنر به زیبایی آن را تصویر کرد. البته نکاتی که بیان کردم تنها به دیگران مختص نمی‌شود، بلکه خود نیز در این زمینه مسئول هستم.
همچنین علی شیخی، دیگر هنرمند نقاش ضمن انتقاد به فضای هنری موجود، گفت: ناراحت‌کننده است که هنر انقلاب را تا به این حد مهجور می‌بینیم. این امر برای هنرمندانی که دغدغه کار دینی دارند، بسیار آزاردهنده است، چون امام(ره) و انقلاب بودند که برای این سرزمین و هنرش هویت و افتخار به همراه آورده‌اند.
وی ادامه داد: هنرمندان انقلابی تعهد و دغدغه‌ای داشتند که به واسطه آن خود را موظف می‌دانستند کارهایی خلق کنند که با آرمان‌های انقلاب همخوان است، اما متاسفانه امروز نتوانسته‌ایم هنرمندان این چنینی را تربیت کنیم. به همین جهت، میزان کمی و کیفی کارهای انقلابی کاهش پیدا کرده است.
این هنرمند با تأکید بر اینکه افتادن در دام روزمرگی بزرگترین سَم برای هنر انقلابی است، گفت: حوزه هنری در ابتدای انقلاب مأمنی برای هنرمندان متعهد بود. البته این موضوع هنوز نیز وجود دارد، اما به دلیل فضای انقلابی که در آن دوران وجود داشت، کارها به شکل بهتری پیش می‌رفت، اما روزمرگی و بروکراسی باعث شد اتفاقات درخشان گذشته کمتر رخ دهد. مشکلاتی که برای آثار انقلابی برشمردم، تنها معطوف به شکل خاصی از هنر نمی‌شود، بلکه همه بخش‌ها را دربرگرفته است.
شیخی با بیان اینکه هنر انقلابی با موضوعات مادی همخوانی ندارد، گفت: کسی که می‌خواهد کار انقلابی کند، نباید مسائل مادی برایش اهمیت داشته باشد. نمی‌خواهم منکر مادیات شوم، اما موضوعات انقلابی را با قلب و روح باید کار کرد. متأسفانه این ویژگی در برخی هنرمندان جوان وجود ندارد!
وی در پاسخ به این سؤال که آیا تکراری بودن موضوعات انقلابی در هنر صحیح است؟ گفت: این تفکر ناشی از ذهن ناآگاه است و باید گفت موضوعات دینی و انقلابی هیچ‌گاه قدیمی و تکراری نمی‌شوند. برای مثال هنرمندانی نظیر میکل‌آنژ سال‌ها پیش آثار دینی خلق کردند، ولی هنوز هم دیدن آثار آنها زیبا و تازه است. درباره پرتره نگاری از حضرت امام هم باید بگویم هنوز کاری انجام نداده‌ایم که بگویم دستخوش تکرار شده‌ایم.
سیدمسعود شجاعی طباطبایی، هنرمند دیگری بود که درباره نمایشگاه «سوگ آفتاب» اظهار کرد: حوزه هنری در مناسبت‌های دینی و انقلابی نمایشگاه‌های هنری برپا می‌کند تا بتواند بر گنجینه هنر انقلاب بیفزاید. آثار به نمایش درآمده در نمایشگاه «سوگ آفتاب» تصویرگر امام راحل هستند که هر یک از آنها به زیبایی گوشه‌ای از عظمت امام(ره) را تصویر کرده است.
وی ادامه داد: در این نمایشگاه، ۲۸ اثر به نمایش درآمده است که هر یک از آنها یکی از اساتید برجسته نقاشی خلق کرده است. حضور آثار استادان بزرگ باعث غنای این نمایشگاه شده است و از این روی به علاقه‌مندان هنر توصیه می کنم از این نمایشگاه بازدید کنند.
مدیر مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری در پایان گفت: شخصیت امام راحل تنها آنچه در ظاهر می‌بینیم، نیست، بلکه عظمت ایشان جهان را تحت تأثیر خود قرار داده است و هنرمندان اگر درباره جریان‌سازی اندیشه‌های امام در دنیا اثر تولید کنند، فکر می‌کنم این حوزه (هنر انقلابی) در سراسر جهان فراگیر شود.